Veelvoorkomende medische aandoeningen die een rijbewijskeuring vereisen

Laatste update:
8 november 2024
Leestijd: 14 Minuten
Auteur:
Esther Reitsema

Bij bepaalde medische aandoeningen is het nodig dat u een medische keuring rijbewijs ondergaat. Hierbij wordt gecontroleerd in hoeverre de ziekte uw rijvaardigheid beïnvloedt. In dit artikel bespreken we veelvoorkomende medische aandoeningen die een rijbewijskeuring vereisen.

Verschillende soorten aandoeningen

Er bestaan veel aandoeningen die de rijvaardigheid mogelijk kunnen beïnvloeden. In dit artikel maken we onderscheid in vier verschillende categorieën:

  • Hart- en vaatziekten
  • Diabetes
  • Neurologische aandoeningen
  • Psychiatrische aandoeningen 

Hart- en vaatziekten

Hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor een groot aantal aandoeningen in het hart en het vaatstelsel. Dit zijn de meest voorkomende hart- en vaatziekten:

  • Beroerte
  • Hartfalen
  • Hartinfarct
  • Hartritmestoornissen
  • Aneurysma 
  • Hartstilstand
  • Hoge bloeddruk

Mensen met een hart- of vaatziekte kunnen last hebben van allerlei symptomen. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met lichamelijke inspanning of zijn snel vermoeid of duizelig. Deze klachten kunnen gevaar opleveren in het verkeer. Daarom is het belangrijk dat mensen met een hart- of vaatziekte medisch gecontroleerd worden. De keuringsarts kijkt hierbij naar uw medische geschiedenis, eventuele symptomen, de stabiliteit van uw aandoening en medicatie die u gebruikt. Soms is aanvullend onderzoek nodig door een cardioloog. 

Diabetes 

Diabetes is een ziekte waarbij er te veel glucose (suiker) in het bloed zit. Door een gebrek aan insuline kan het lichaam de bloedsuiker niet zelf op peil houden. Diabetes wordt ook wel suikerziekte genoemd. Er zijn verschillende soorten diabetes. Minder bekende vormen zijn bijvoorbeeld MODY, LADA en diabetes type 3c. Zwangerschapsdiabetes komt – zoals de naam al zegt – alleen voor bij zwangere vrouwen. De bekendste vormen van diabetes zijn diabetes type 1 en diabetes type 2.

De meeste mensen met diabetes kunnen gewoon autorijden. Toch kan het hebben van zowel diabetes type 1 als diabetes type 2 risicovol zijn in het verkeer. Het grootste risico hierbij is het krijgen van een ernstige hypo. Dat betekent dat de bloedsuiker te laag is. Bij een hypo kunnen de volgende symptomen optreden:

  • Trillen
  • Zweten
  • Duizeligheid
  • Hartkloppingen
  • Stemmingswisselingen
  • Hoofdpijn
  • Vermoeidheid
  • Hongergevoel

Deze symptomen kunnen gevaarlijk zijn als deze optreden wanneer u deelneemt aan het verkeer. Daarom is er bij mensen met diabetes soms een medische keuring nodig om te controleren in hoeverre hun diabetes de rijvaardigheid beïnvloedt. 

Meer over rijden met diabetes leest u in ons blog Is er een meldingsplicht diabetes rijbewijs?

Neurologische aandoeningen

Neurologische aandoeningen is een verzamelnaam voor een groot aantal aandoeningen aan het zenuwstelsel.  Dit zijn de meest voorkomende neurologische aandoeningen: 

  • Epilepsie
  • Spierziekte ALS
  • Parkinson
  • MS
  • Dementie

Mensen die een neurologische aandoening hebben, kunnen last hebben van allerlei verschillende klachten. Deze kunnen lichamelijk zijn, maar kunnen ook te maken hebben met het geheugen, voelen, denken en handelen. Dergelijke symptomen kunnen invloed hebben op de motorische vaardigheden en het reactievermogen tijdens het rijden. Daarom is het belangrijk dat bij mensen met een neurologische aandoening onderzocht wordt of zij nog veilig de weg op kunnen. De keuringsarts voert hiervoor een algemeen medisch onderzoek uit. Soms is aanvullend onderzoek nodig door een neuroloog. 

Meer over rijden met epilepsie leest u in ons blog Autorijden met epilepsie, mag dat?

Meer over rijden met dementie leest u in ons blog Dementie en Rijbewijs.

Psychische stoornissen  

Psychische stoornissen zijn aandoeningen die worden gekenmerkt door afwijkende ervaringen en gedrag. Ze zijn van grote invloed op het dagelijks leven. Voor mensen met een psychische stoornis is het vaak lastiger om een normaal leven te leiden. Dit zijn de meest voorkomende psychische stoornissen:

  • Angststoornis
  • ADHD en ADD
  • Autisme
  • Bipolaire stoornis
  • Borderline 
  • Depressie
  • Dwangstoornis
  • Eetstoornis
  • Paniekstoornis
  • Posttraumatische stress-stoornis (PTSS)
  • Psychotische stoornis
  • Schizofrenie

Psychische stoornissen zijn er in alle soorten en maten en geven allerlei verschillende klachten. Soms zijn ze zo ernstig dat ze gevaar opleveren in het verkeer. Daarom is het bij mensen met een psychische stoornis vaak nodig om een medische keuring te ondergaan. De keuringsarts kijkt hierbij naar de stabiliteit van uw stoornis, uw medicatiegebruik en uw functioneren in het dagelijks leven. Soms is aanvullend onderzoek nodig door een psychiater. 

Meer over rijden met ADHD leest u in ons blog ADHD en autorijden

Meer over rijden met ADD leest u in ons blog Kunt u met ADD autorijden?

Meer over rijden met autisme leest u in ons blog Mag ik autorijden met autisme?

Medische keuring rijbewijs

Wanneer moet u een medische keuring rijbewijs ondergaan?

De medische keuring rijbewijs is voor iedereen die een medische situatie heeft die mogelijk de rijvaardigheid beïnvloedt. Wat voor u geldt, hangt af van uw persoonlijke situatie. We bespreken de volgende 2 situaties: 

  • Ik vraag mijn rijbewijs voor het eerst aan
  • Ik heb mijn rijbewijs al

Ik vraag mijn rijbewijs voor het eerst aan

Iedereen die in Nederland voor het eerst het rijbewijs aanvraagt, moet een Gezondheidsverklaring invullen voor het CBR. Hierin beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. U bent verplicht om deze verklaring naar waarheid in te vullen. Als u op de Gezondheidsverklaring invult dat u een medische aandoening heeft, krijgt u een verwijzing naar een keuringsarts. 

Tijdens de keuring wordt u medisch onderzocht. Daarna vult de keuringsarts het keuringsformulier in en stuurt deze op naar het CBR. Het CBR bepaalt vervolgens of u rijgeschikt bent. Soms is hiervoor nog aanvullend onderzoek nodig. U moet dan een rijtest doen of een specialist bezoeken. 

Ik heb mijn rijbewijs al

Het kan ook zijn dat u al een rijbewijs heeft en daarna een medische aandoening heeft gekregen. Er bestaat niet zoiets als een meldingsplicht voor uw aandoening in relatie tot het rijbewijs. In het kader van verkeersveiligheid is het echter toch verstandig om bij uzelf na te gaan of uw aandoening invloed heeft op uw rijvaardigheid. Het beste kunt u dit bespreken met uw (huis)arts. Hij of zij kan u eventueel adviseren om alsnog een Gezondheidsverklaring in te vullen. Vervolgens bepaalt het CBR aan de hand van een medische keuring en eventueel aanvullend onderzoek of u rijgeschikt bent. 

Wat kunt u verwachten van een medische keuring voor rijbewijs?

Elke rijbewijskeuring verloopt ongeveer hetzelfde. De keuring duurt gemiddeld zo’n 15 minuten. Dit kunt u verwachten:

  • U heeft een korte voorbespreking met de keuringsarts over uw medische voorgeschiedenis.
  • De keuringsarts meet uw bloeddruk.
  • De keuringsarts beoordeelt uw gezichtsvermogen aan de hand van een visustest. 
  • De keuringsarts doet urineonderzoek om het glucosegehalte in uw urine te bepalen.
  • De keuringsarts doet een lichamelijk onderzoek om te bepalen of uw spieren en gewrichten goed werken.
Auteur informatie
Esther Reitsema
Communicatiespecialist
Dit artikel is gepubliceerd op 11 november 2024 en is het laatst aangepast op 8 november 2024.