Als u lijdt aan een depressie of een andere psychische aandoening, kunt u antidepressiva voorgeschreven krijgen. Dit zijn medicijnen die depressieve klachten kunnen verminderen. Kunt u bij het gebruik van antidepressiva eigenlijk autorijden? En wanneer moet u een rijbewijskeuring ondergaan? We vertellen u alles wat u hierover moet weten.
Depressie is een psychische ziekte die gekenmerkt wordt door een sombere stemming en verlies van plezier. Het is een ingewikkelde aandoening waarbij verschillende delen van de hersenen betrokken zijn. Er zijn verschillende soorten depressies, en de ernst van de ziekte verschilt erg per persoon. Depressie is de meest voorkomende psychische aandoening. Bijna 19 procent van de Nederlanders krijgt er in hun leven mee te maken. Vrouwen worden vaker depressief dan mannen.
Iedereen is weleens somber, maar als u psychisch gezond bent, gaat dat vanzelf weer over. Mensen die depressief zijn hebben echter altijd last van een sombere stemming. Ze verliezen het plezier en interesse in dingen. Dit is het meest kenmerkende symptoom van een depressie. Verder kunnen de symptomen per persoon erg verschillen. Vaak hebben mensen die depressief zijn ook last van een aantal van de volgende symptomen:
Er is niet één specifieke oorzaak aan te wijzen voor het ontstaan van een depressie. Wel heeft het vaak te maken met een combinatie van de volgende factoren:
Een depressie heeft een grote impact op het dagelijks leven. Werken, naar school gaan of voor een gezin zorgen wil vaak niet meer. De depressie kan daarnaast ook lichamelijke klachten geven. Mensen die depressief zijn hebben bijvoorbeeld vaker last van de darmen en hebben een hogere kans op hart- en vaatziekten. Ook krijgen ze sneller overgewicht.
Soms zijn de gevoelens van somberheid, wanhoop en uitzichtloosheid zo ernstig dat depressieve mensen denken aan zelfdoding.
Er zijn veel verschillende behandelmethoden voor depressie. Welke methode gebruikt wordt, is vaak afhankelijk van de ernst van de depressie. Dit zijn mogelijke behandelmethoden:
Bij ernstige en langdurige depressies worden vaak antidepressiva voorgeschreven. Dit zijn verschillende soorten medicijnen die depressieve klachten kunnen verminderen.
Antidepressiva beïnvloeden neurotransmitters. Dat zijn stoffen in de hersenen die invloed hebben op de stemming van iemand.
Dit zijn de belangrijkste neurotransmitters:
Antidepressiva zijn soms levensreddend, maar ze werken niet voor iedereen. Er zijn ook veel verschillende soorten. Bepaalde soorten kunnen voor iemand beter werken dan andere. Daarnaast werken de meeste antidepressiva niet meteen. Het duurt vaak 4 tot 6 weken voordat u merkt dat uw stemming verandert. Soms is het daarom even zoeken voordat een patiënt het juiste middel met de juiste dosering heeft gevonden.
Er bestaan dus verschillende soorten met verschillende werkingen. Dit zijn de meest gebruikte soorten:
Soms werken bovenstaande antidepressiva niet, of geven ze te veel bijwerkingen. In dat geval worden MAO-remmers of overige medicijnen ingezet. Deze medicijnen beïnvloeden op weer een andere manier de neurotransmitters. Ze hebben stuk voor stuk een andere werking.
Hieronder een overzicht van de meest gebruikte medicijnen per soort:
Meestal kunnen mensen die antidepressiva gebruiken zonder problemen autorijden, maar het kan ook gevaarlijk zijn. Sommige medicijnen kunnen namelijk bijwerkingen hebben die de rijvaardigheid beïnvloeden. U kunt bijvoorbeeld duizelig of slaperig worden of last krijgen van een verminderd reactievermogen. Dan is het gevaarlijk om aan het verkeer deel te nemen. Daarom is het belangrijk dat mensen die antidepressiva gebruiken goed controleren of zij veilig kunnen (blijven) rijden.
Er zijn veel verschillende antidepressiva en de werking en bijwerkingen zijn per medicijn weer anders. Ook kunnen mensen verschillend reageren op eenzelfde medicijn. Het is daardoor lastig om te zeggen met welke antidepressiva u wel of niet kunt rijden. Bij de meeste antidepressiva geldt dat u in ieder geval de eerste dagen dat u het gebruikt geen auto mag besturen. Maar ook dit advies kan verschillen. Daarom is het verstandig om dit met uw (huis)arts te bespreken. Hij of zij kan u adviseren over het gebruik van het medicijn met betrekking tot autorijden. Soms adviseert een arts om een Gezondheidsverklaring in te vullen.
In de Gezondheidsverklaring beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. U bent verplicht deze naar waarheid in te vullen. In de verklaring geeft u dus aan dat u antidepressiva gebruikt. Vervolgens oordeelt het CBR of er een medisch onderzoek moet worden gedaan.
Als u op de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld dat u antidepressiva gebruikt, kan het CBR bepalen dat er een medisch onderzoek nodig is. U wordt dan doorverwezen naar een keuringsarts of een psychiater.
Als u wordt doorverwezen naar een keuringsarts, moet u een medische keuring rijbewijs ondergaan. De arts voert dan een algemeen medisch onderzoek bij u uit. Uw bloeddruk wordt gemeten, uw urine wordt gecontroleerd en uw gezichtsvermogen wordt getest. Ook bespreekt u uw medische voorgeschiedenis met de keuringsarts. Hierbij vertelt u over de medicijnen die u gebruikt.
Soms verwijst het CBR u door naar een psychiater. Hij of zij onderzoekt dan samen met u in hoeverre uw medicijn invloed heeft op de rijvaardigheid.
Na het medisch onderzoek ontvangt u uitslag van het CBR. In de meeste gevallen zult u rijgeschikt worden verklaard. Het kan zijn dat dit onder bepaalde voorwaarden is, bijvoorbeeld dat u een bepaalde dosering gebruikt. U krijgt van het CBR te horen aan welke voorwaarden u eventueel moet voldoen.
Meer over medicijngebruik bij autorijden leest u in ons blog Veilig rijden met medicijnen.
