De rol van rijbewijskeuringen in het verhogen van de verkeersveiligheid

Laatste update:
27 januari 2025
Leestijd: 8 Minuten
Auteur:
Esther Reitsema

De wegen in Nederland behoren tot de veiligste ter wereld. Toch kampen we met een hoog aantal verkeersongelukken. Hoe kunnen we een hogere verkeersveiligheid handhaven? En welke rol spelen rijbewijskeuringen daarin?

Verkeersveiligheid

Verkeersveiligheid is een belangrijk thema in Nederland. Ondanks ons veilige wegennetwerk hebben we namelijk nog steeds te maken met een hoog aantal verkeersongelukken. Elk jaar raken meer dan 430.000 mensen betrokken bij een verkeersongeval. 130.000 mensen belanden op de spoedeisende hulp, en meer dan 600 mensen overlijden aan de gevolgen van een verkeersongeluk. 

Maatregelen verkeersveiligheid

De overheid doet samen met verschillende organisaties haar best om de verkeersveiligheid in Nederland te verhogen. Dit zijn maatregelen en initiatieven die worden ingezet om verkeer veiliger te maken:

  • Bermen van provinciale N-wegen veiliger maken: naar verhouding gebeuren er op N-wegen veel ongelukken. Door de berm te verharden kunnen automobilisten veiliger uitwijken als dat nodig is. 
  • Gebruik van alcohol en drugs in het verkeer tegengaan: er worden veel ongelukken veroorzaakt door bestuurders die rijden onder invloed. Door middel van verschillende campagnes en strenge regels wil de overheid ervoor zorgen dat mensen niet onder invloed achter het stuur stappen.
  • Afleiding in het verkeer tegengaan: een andere grote oorzaak van veel ongevallen is afleiding in het verkeer. Het uitzetten van campagnes en het uitdelen van boetes (bijvoorbeeld voor het vasthouden van een telefoon tijdens het rijden) moet ervoor zorgen dat mensen minder afgeleid worden in het verkeer. 
  • Campagnes voor fietsverlichting: veel mensen fietsen in het donker zonder verlichting. Ook dit leidt regelmatig tot verkeersongevallen. Campagnes moeten ervoor zorgen dat fietsers goede verlichting gebruiken. 
  • Wegen en fietspaden veiliger maken voor fietsers: in 2023 werden 270 fietsers in Nederland slachtoffer van een dodelijk verkeersongeluk. Dat was soms (gedeeltelijk) het gevolg van een onveilige weg of fietspad. Daarom moeten wegen en fietspaden veiliger worden gemaakt voor fietsers. 
  • Cursus verplicht stellen voor verkeersovertreders: bepaalde verkeersovertredingen (zoals te hard rijden of onder invloed rijden) leiden vaak tot verkeersongelukken. Daarom krijgen verkeersovertreders soms een educatieve maatregel. Zij moeten dan een verplichte cursus volgen om hun rijgedrag te verbeteren. 

Rijbewijskeuringen

Een andere bekende maatregel die de overheid hanteert om de verkeersveiligheid te verhogen, is het uitvoeren van rijbewijskeuringen. In de volgende situaties moet u een rijbewijskeuring ondergaan:

  • U heeft voor het aanvragen van uw rijexamen ‘ja’ ingevuld op minstens één vraag op de Gezondheidsverklaring.
  • U wilt uw rijbewijs verlengen op of na uw 75e verjaardag (keuring 75 jaar).
  • U wilt uw groot rijbewijs aanvragen of verlengen (keuring groot rijbewijs).
  • U heeft een medische situatie die de rijvaardigheid mogelijk beïnvloedt (medische keuring rijbewijs). 

Als bovenstaande situaties niet op u van toepassing zijn, maar u wel twijfelt aan uw eigen rijgeschiktheid, kunt u ook een rijbewijskeuring aanvragen.

Voor het handhaven van een hoge verkeersveiligheid is het belangrijk dat bestuurders fysiek en mentaal gezond zijn. Daarom worden er bij kwetsbare groepen (zoals ouderen en mensen met een medische situatie) rijbewijskeuringen uitgevoerd. Zo kan gecontroleerd worden of (potentiële) bestuurders rijgeschikt zijn. 

Als iemand minder rijgeschikt blijkt te zijn, kan daar actie op worden ondernomen. Dit betekent meestal niet dat iemand meteen het rijbewijs moet inleveren. Vaak is het stellen van bepaalde voorwaarden, zoals het doen van aanpassingen aan een auto of gebruik van medicijnen, voldoende om rijgeschiktheid te garanderen. 

Elke rijbewijskeuring ziet er in grote lijnen hetzelfde uit. Dit kunt u verwachten:

  • Voorbespreking: de keuringsarts vraagt naar uw medische voorgeschiedenis.
  • Bloeddrukmeting: de keuringsarts controleert uw bloeddruk op hoge of lage waarden.
  • Ogentest: de keuringsarts controleert uw gezichtsvermogen.
  • Urineonderzoek: de keuringsarts onderzoekt uw urine om vast te stellen of u diabetes (suikerziekte) heeft.
  • Algemeen lichamelijk onderzoek: de keuringsarts controleert of uw spieren en gewrichten goed werken.

De keuring neemt gemiddeld 15 minuten in beslag. De keuringsarts stuurt het keuringsverslag met de uitslagen op naar het CBR. Soms heeft het CBR nog meer informatie nodig. U moet dan een rijtest doen of een specialist bezoeken. Daarna neemt het CBR een besluit over uw rijgeschiktheid. 

phone
Hoe zit het met rijbewijs Nederland en verkeersveiligheid?
Om veilig te kunnen rijden, moet u fysiek en mentaal gezond zijn. Daarom moet u bij het aanvragen van uw rijbewijs een Gezondheidsverklaring invullen. Hierin beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. Aan de hand van de verklaring onderzoekt het CBR of u rijgeschikt bent. Als dit het geval is, kunt u een rijbewijs aanvragen.
Auteur informatie
Esther Reitsema
Communicatiespecialist
Dit artikel is gepubliceerd op 10 januari 2025 en is het laatst aangepast op 27 januari 2025.