CIAP en autorijden

Laatste update:
27 januari 2025
Leestijd: 12 Minuten
Auteur:
Esther Reitsema

CIAP is een chronische ziekte aan het zenuwstelsel die langzaam erger wordt. Als u deze ziekte heeft, kan dat veel invloed hebben op uw dagelijks leven. Bewegen zoals u voorheen deed, lukt op een gegeven moment vaak niet meer. Soms kan ook autorijden problemen opleveren. Daarom gelden er extra regels over CIAP en autorijden. U kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met een rijbewijskeuring. We vertellen u alles wat u moet weten.

Wat is CIAP?

CIAP staat voor chronische idiopathische axonale polyneuropathie. Het is een aandoening in de zenuwen die leidt tot gevoelsstoornissen in de spieren. Naar schatting hebben zo’n 120.000 mensen in Nederland CIAP. Het komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen. Meestal ontstaat de ziekte bij mensen tussen de 50 en 60 jaar. CIAP is een chronische ziekte die heel langzaam erger wordt. Het is geen dodelijke ziekte; mensen met CIAP hebben een normale levensverwachting. 

Symptomen

De klachten bij CIAP beginnen in de voeten en onderbenen. Daar voelt men tintelingen, prikkelingen, een doof gevoel en/of pijn. Later volgen soms dezelfde klachten in de handen. In een later stadium kunnen patiënten last krijgen van spierzwakte. 

Omdat bij CIAP vaak redelijk ‘vage’ klachten horen, wordt niet altijd de juiste diagnose gesteld. Soms worden CIAP symptomen toegeschreven aan het ouder worden. 

Oorzaken

Er is weinig bekend over CIAP. Ook over de oorzaak van de ziekte weten we nog niet veel. Wel is bekend dat CIAP een ziekte is van de ‘bedrading’ van de zenuwen in armen en benen. De zenuwen geven signalen door aan de spieren, waardoor wij voelen en bewegen. Een zenuw bestaat uit een zenuwcel en een zenuwvezel. Deze zenuwvezel kunt u zien als een soort draad. Dit draad wordt een ‘axon’ genoemd. Als u CIAP heeft, is de axon beschadigd. Het is onbekend waardoor deze beschadigd raakt. 

Gevolgen

CIAP is langzaam progressief. Dat betekent dat de klachten erger worden, maar dit gebeurt geleidelijk en langzaam. Door toename van de klachten is het mogelijk dat u op een gegeven moment te maken krijgt met beperkingen. Bepaalde bewegingen kunnen meer moeite gaan kosten. Na meerdere jaren kan het zijn dat u hulpmiddelen nodig heeft. De kans dat u door CIAP in een rolstoel terechtkomt is echter heel klein. De meeste dagelijkse activiteiten kunt u gewoon blijven doen. 

Behandeling

CIAP is niet te genezen. De behandeling is daarom gericht op het verlichten van de klachten. Dit wordt gedaan aan de hand van bepaalde medicatie. 

CIAP en autorijden

CIAP is een ziekte aan het zenuwstelsel. Dat betekent dat u door CIAP problemen kunt krijgen met bewegen. En dat kan gevaarlijk zijn bij autorijden. Daarom gelden er regels over CIAP en autorijden. 

Melding maken bij het CBR

Iedereen die rijexamen wil doen, moet een Gezondheidsverklaring invullen. Hierin beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. U bent verplicht om de Gezondheidsverklaring naar waarheid in te vullen. Als u rijexamen wil doen en CIAP heeft, geeft u op de Gezondheidsverklaring aan dat u een aandoening van uw ruggenmerg, zenuwstelsel of hersenen heeft. Het CBR gaat dan onderzoeken of u rijgeschikt bent. 

Heeft u al een geldig rijbewijs en heeft u de diagnose CIAP gekregen? Bespreek dan met uw arts hoe het verder gaat met autorijden. Hij of zij kan inschatten of de aandoening beperkingen oplevert voor het rijden en of het nodig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Als u besluit om een Gezondheidsverklaring in te vullen, geeft u hierop aan dat u een aandoening van uw ruggenmerg, zenuwstelsel of hersenen heeft. Het CBR gaat dan onderzoeken of u rijgeschikt bent.

Onderzoek

Na het beoordelen van uw Gezondheidsverklaring start het CBR een onderzoek naar uw rijgeschiktheid. Dit onderzoek bestaat uit één of meer van de volgende methoden:

  • Rijbewijs keuring: een keuringsarts voert een algemeen medisch onderzoek bij u uit en kijkt hierbij naar mogelijke beperkingen voor het autorijden. 
  • Bezoek aan een specialist: een specialist voert een onderzoek bij u uit en kijkt hierbij naar mogelijke beperkingen voor het autorijden. 
  • Rijtest: u gaat een stuk rijden samen met een deskundige van het CBR. De deskundige controleert tijdens de rit of u ondanks uw CIAP veilig kunt rijden. 

Uitslag

Na het beoordelen van alle verkregen informatie neemt het CBR een besluit over uw rijgeschiktheid. Dit zijn mogelijke uitslagen:

  • U bent rijgeschikt: de CIAP heeft nauwelijks tot geen invloed op uw rijvaardigheid. U krijgt een rijbewijs met een geldigheidsduur van 5 jaar. Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw gekeurd worden. 
  • U bent niet rijgeschikt: door de gevolgen van CIAP kunt u niet meer veilig rijden. Als u nog geen rijbewijs heeft, mag u dat ook niet aanvragen. Als u al een rijbewijs heeft, wordt deze ongeldig verklaard. Bent u het niet eens met deze beslissing? Dan kunt u bezwaar maken of een herkeuring aanvragen. Meer hierover leest u in ons blog Wat als u niet slaagt voor een rijbewijskeuring? 
  • U bent rijgeschikt voor een bepaalde tijd: u kunt met uw CIAP veilig autorijden, maar het CBR vindt het wel noodzakelijk dat u regelmatig opnieuw gekeurd wordt. Daarom krijgt u een rijbewijs met een geldigheidsduur van 3 jaar of 1 jaar. Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw gekeurd worden. 
  • U bent rijgeschikt onder voorwaarden: u kunt met uw CIAP veilig autorijden, mits u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Bijvoorbeeld dat u een bril draagt of aanpassingen aan uw auto doet. Welke voorwaarden op u van toepassing zijn, hoort u van het CBR.

Het reguliere rijbewijs heeft een onbeperkte geldigheidsduur en moet na 10 jaar verlengd worden. Als u bij het CBR aangeeft dat u CIAP heeft, zult u altijd een rijbewijs met een geldigheidsduur van maximaal 5 jaar krijgen. Dit komt doordat CIAP een (langzaam) progressieve ziekte is, wat betekent dat de ziekte langzaamaan erger wordt. Daarmee kan ook het autorijden lastiger worden. Daarom is het belangrijk dat mensen met CIAP vaker medisch gekeurd worden en dus een rijbewijs met een tijdelijke geldigheidsduur krijgen. 

De regels voor het groot rijbewijs zijn strenger. Als u rijgeschikt wordt verklaard, kunt u een groot rijbewijs krijgen voor maximaal 3 jaar. 

phone
Wat zijn de eerste symptomen CIAP?
De meeste mensen met CIAP ervaren eerst ongemak in hun voeten en/of onderbenen. Dit zijn vaak klachten als tintelingen, prikkelingen, een doof gevoel of pijn.
phone
Wat is de link tussen CIAP en vermoeidheid?
De klachten die bij CIAP horen kunnen vermoeidheid veroorzaken. Daarom ervaren veel mensen met CIAP vermoeidheid. 
phone
Kan ik autorijden met de spierziekte CIAP?
Door ziektes aan de spieren en het zenuwstelsel kunnen bepaalde vaardigheden achteruitgaan die van belang zijn bij het autorijden. Daarom gelden er extra regels voor autorijden met een spierziekte of een ziekte aan het zenuwstelsel. CIAP is een ziekte aan het zenuwstelsel die ook de spieren beïnvloedt. Deze regels gelden dus ook voor CIAP. Vaak kunt u met CIAP wel autorijden, maar het is belangrijk om individueel vast te stellen of dit verantwoord is. Daarom krijgt u vaak te maken met een rijbewijskeuring.
Auteur informatie
Esther Reitsema
Communicatiespecialist
Dit artikel is gepubliceerd op 21 februari 2025 en is het laatst aangepast op 27 januari 2025.