Na een heupoperatie kunt u tijdelijk last en ongemak ervaren. Ook moet u het even wat rustiger aan doen. Sommige dagelijkse activiteiten moet u tijdelijk overslaan. Hoe zit het eigenlijk met autorijden? En wanneer moet u een rijbewijskeuring ondergaan? We vertellen u alles wat u moet weten over autorijden na heupoperatie.
Een heupoperatie kan geschikt zijn als u veel pijn heeft in uw heup of als uw heup erg stijf is. De meest voorkomende oorzaak hiervoor is artrose. Bij artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit. Dit veroorzaakt pijn en stijfheid. Deze symptomen kunnen ook veroorzaakt worden door:
Bij alle bovenstaande oorzaken kan een kunstheup geschikt zijn. Meestal wordt eerst geprobeerd om uw heup te behandelen zonder operatie. Soms verdwijnen de symptomen voldoende bij gewichtsverlies, gebruik van pijnstillers en/of fysiotherapie. Als deze adviezen en behandelingen niet genoeg werken, kan een heupoperatie worden overwogen.
De meeste mensen die een kunstheup krijgen zijn tussen de 60 en 80 jaar. Maar u kunt ook een kunstheup krijgen als u jonger of ouder bent. Over het algemeen gaat een kunstheup minstens 20 jaar mee.
De kunstheup (ook wel heupprothese genoemd) bestaat meestal uit 2 materialen: een kom van metaal en kunststof, een kop van keramiek en een steel van metaal. De kom wordt in de bekken geplaatst en de steel met de kop komt in het bovenbeen.
Er zijn verschillende soorten kunstheupen en ook verschillende methoden voor het plaatsen van de kunstheup in het lichaam. Welke soort kunstheup u krijgt en de manier waarop deze aangebracht wordt, hangt voornamelijk af van het ziekenhuis waar u de kunstheup krijgt. Als uw arts veel ervaring heeft met een bepaalde kunstheup, is het waarschijnlijk dat u die soort krijgt.
Wat kunt u eigenlijk precies verwachten van de heupoperatie? We beschrijven wat er voor, tijdens en na de operatie gebeurt.
Voorafgaand aan de operatie worden er bepaalde voorbereidingen getroffen. U gaat bijvoorbeeld langs de anesthesist. Dat is een specialist die u alles vertelt over de verdoving die u krijgt tijdens de operatie. Ook kijkt een verpleegkundige naar uw persoonlijke situatie en de conditie van uw lichaam. Als u medicijnen gebruikt, neemt de apothekersassistente uw lijst met u door.
Afhankelijk van uw leeftijd en gezondheid is soms aanvullend onderzoek nodig. Denk hierbij aan bloed- en urineonderzoek of het maken van een hartfilmpje of een longfoto. Verder bespreekt u met uw arts welke andere zaken van belang zijn voor de operatie.
Op de dag van de operatie wordt uw bloeddruk, pols en temperatuur gemeten. Ook krijgt u de medicatie toegediend die de anesthesist u heeft voorgeschreven. Dan krijgt u de verdoving. Dat kan algehele narcose of een ruggenprik zijn, afhankelijk van wat u heeft gekozen.
Gemiddeld duurt de operatie 1,5 uur. De arts maakt eerst een snede van 20 centimeter aan de zijkant van uw bovenbeen en uw bil om bij het heupgewricht te komen. Vervolgens wordt het kapsel geopend. De kop wordt verwijderd uit de kom en de kunstheup wordt ingebracht. Vervolgens worden het kapsel en de spieren gehecht en de wond gesloten.
Als de operatie klaar is, wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. Daar wordt opnieuw uw bloeddruk, pols en temperatuur gemeten. Ook wordt er een röntgenfoto van uw heup gemaakt. Het is mogelijk dat u een slangetje in uw neus krijgt voor voldoende zuurstof in het bloed. Als uw blaas vol zit maar u nog niet goed kunt plassen, wordt er een slangetje aangebracht in uw blaas om deze leeg te laten lopen. De verpleegkundige geeft u pijnstillers.
Kort na de operatie begint u met het uitvoeren van wat oefeningen. Vaak kunt u na enkele uren weer naar huis. Het kan ook dat u een nachtje in het ziekenhuis moet blijven.
2 weken na de operatie wordt uw wond gecontroleerd en worden uw hechtingen verwijderd. 6 tot 8 weken na de operatie wordt opnieuw een röntgenfoto van uw heup gemaakt. 1 jaar en 5 jaar na de operatie gebeurt dat opnieuw.
Volgens de wet is het niet nadrukkelijk verboden om auto te rijden kort na een heupoperatie. Maar het kan wel gevaarlijk zijn. Als u uw kunstheup nog niet goed kan bewegen, kan dat problemen opleveren tijdens het autorijden. Daarom kunt u beter even niet autorijden na uw heupoperatie. Hoe lang u niet mag autorijden, is afhankelijk van uw persoonlijke situatie. Bespreek dit met uw arts. Hij/zij kan goed inschatten wanneer het voor u weer verstandig is om het autorijden op te pakken. In de meeste gevallen kan dit na enkele weken weer.
Het is ook mogelijk om melding te maken bij het CBR. Bijvoorbeeld omdat uw arts adviseert om dit te doen of omdat u zelf twijfelt aan uw rijgeschiktheid. U vult dan een Gezondheidsverklaring in. Dit is een vragenlijst van het CBR waarin u een aantal vragen beantwoordt over uw gezondheid. Als u denkt dat uw nieuwe heup mogelijk uw rijvaardigheid beïnvloedt, geeft u dat aan op de Gezondheidsverklaring. Het CBR gaat dan onderzoeken of u nog rijgeschikt bent.
Als u op de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld dat u een mogelijke beperking heeft voor het autorijden, start het CBR een onderzoek naar uw rijgeschiktheid. Dit onderzoek bestaat uit één of meer van de volgende methoden:
Als het CBR alle informatie heeft verzameld, neemt het een besluit over uw rijgeschiktheid. In de meeste gevallen zult u bij een kunstheup niet ongeschikt worden verklaard, maar het is wel mogelijk. Waarschijnlijker is dat u rijgeschikt wordt verklaard. Als u ‘gewoon’ rijgeschikt wordt verklaard, krijgt u het reguliere rijbewijs met een onbeperkte geldigheidsduur (10 jaar).
U kunt ook rijgeschikt voor een bepaalde tijd of rijgeschikt onder voorwaarden worden verklaard. Rijgeschikt voor een bepaalde tijd betekent dat u een rijbewijs krijgt met een beperkte geldigheidsduur. Uw rijbewijs is dan 5 jaar, 3 jaar of 1 jaar geldig, afhankelijk van uw gezondheidssituatie. Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw gekeurd worden. Op die manier kan het CBR controleren of u nog steeds rijgeschikt bent. Als u rijgeschikt onder voorwaarden wordt verklaard, kunt u blijven rijden, mits u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Dit kunnen bijvoorbeeld aanpassingen aan de auto zijn. U hoort van het CBR aan welke voorwaarden u precies moet voldoen.
