Autorijden en reuma

Laatste update:
8 november 2024
Leestijd: 12 Minuten
Auteur:
Esther Reitsema

Reuma is niet één aandoening, maar een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen in de gewrichten, spieren en pezen. De ernst van reuma verschilt dan ook erg per persoon. Soms heeft reuma veel invloed op het dagelijks leven. Maar beïnvloedt de aandoening eigenlijk ook uw rijvaardigheid? En wanneer moet u een rijbewijskeuring ondergaan? We vertellen u alles wat u moet weten over autorijden en reuma.

Wat is reuma? 

Reuma is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Het bewegingsapparaat bestaat uit gewrichten, spieren, pezen en botten. Soms zijn er ook organen betrokken bij reuma. Bij reumatische aandoeningen is het afweersysteem ontregeld. Hierdoor ontstaan er chronische ontstekingen in het lichaam. 

Reuma komt veel voor: één op de negen mensen in Nederland heeft een vorm van reuma. Iedereen kan het krijgen en het komt voor bij mensen van alle leeftijden. 

Symptomen

De klachten bij reuma verschillen per aandoening. Meestal hebben mensen met reuma last van:

  • Pijn in gewrichten of spieren
  • Stijfheid in gewrichten of spieren
  • Moeite met bewegen
  • Vermoeidheid

Reuma symptomen verlopen vaak wisselend. De ene dag kunnen de klachten erger zijn dan de andere dag. Ook kunnen de klachten door de dag heen erger of juist minder erg worden. 

Oorzaken

Bij de meeste vormen van reuma is onbekend wat de oorzaak is. Wel denken wetenschappers dat de volgende factoren mogelijk een rol spelen:

  • Erfelijkheid: in sommige families komt reuma vaker voor. 
  • Omgevingsfactoren: ongezonde gewoontes als roken en ongezond eten kan ook een rol spelen bij het ontstaan van reuma.

Gevolgen

Reuma heeft vaak veel invloed op het dagelijks leven. Door de pijn en stijfheid wordt het soms bijvoorbeeld lastiger om te werken. Ook bewegen gaat vaak moeilijker, waardoor u in allerlei dagelijkse activiteiten beperkt wordt. Daarnaast kan de vermoeidheid voor mentale klachten zorgen. 

Behandeling

Reuma is niet te genezen. Wel zijn er verschillende behandelingen die de klachten kunnen verminderen. Denk aan:

  • Medicijnen: bijvoorbeeld pijnstillers en medicijnen die de reuma van binnenuit afremmen. 
  • Operaties: operaties worden vaak gedaan als andere behandelmethoden niet het gewenste effect hebben. Er wordt dan bijvoorbeeld een kunstgewricht in de knie of heup gezet, of een gewricht wordt vastgezet of schoongemaakt. 
  • Gezonde leefstijl: mensen met reuma kunnen hun klachten ook verminderen door gezond te leven. Dit geneest de reuma niet, maar zorgt er wel voor dat u zich fitter voelt. 

Reuma en autorijden

De meeste mensen met reuma kunnen zonder problemen autorijden. Het verschilt per persoon of de reuma beperkingen oplevert bij het rijden. Volgens de wet moet u rijgeschikt zijn om een auto te mogen besturen. Dit betekent dat u fysiek en mentaal gezond moet zijn. In sommige gevallen is het bij reuma daarom nodig om melding te maken bij het CBR. 

Melding maken bij het CBR

Voor mensen met een aandoening aan de spieren gelden er extra regels over autorijden. Soms valt reuma hier ook onder. Welke regels voor u gelden, hangt af van uw persoonlijke situatie. We bespreken 3 situaties: 

  • Ik heb reuma en ik vraag mijn rijbewijs voor het eerst aan
  • Ik heb al een rijbewijs en ik heb de diagnose reuma gekregen
  • Ik heb reuma en mijn klachten worden erger

Ik heb reuma en ik vraag mijn rijbewijs voor het eerst aan

In Nederland moet iedereen die het rijbewijs voor het eerst aanvraagt, een Gezondheidsverklaring invullen. Hierin beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. Als u reuma heeft, vult u dat in op de Gezondheidsverklaring. Het CBR gaat dan onderzoeken of u veilig kunt rijden met uw aandoening. 

Het CBR doet het rijvaardigheidsonderzoek aan de hand van één of meer van de volgende methodes:

  • Een medische keuring rijbewijs: een keuringsarts voert een algemeen onderzoek bij u uit en kijkt of uw reuma mogelijk beperkingen oplevert bij het autorijden.
  • Een bezoek aan een specialist: een reumatoloog voert een onderzoek bij u uit en kijkt of uw reuma mogelijk beperkingen oplevert bij het autorijden.
  • Een rijtest: u gaat een stuk rijden met een deskundige van het CBR. De deskundige controleert tijdens de rit of u ondanks uw reuma veilig en verantwoord kunt rijden.

Na het verzamelen van alle benodigde informatie neemt het CBR een besluit over uw rijgeschiktheid. 

Ik heb al een rijbewijs en ik heb de diagnose reuma gekregen

Heeft u al een geldig rijbewijs en bent u onlangs gediagnosticeerd met reuma? Dan adviseert het CBR om dit met uw arts te bespreken. Hij/zij kan inschatten of de reuma uw rijvaardigheid mogelijk beïnvloedt en of het nodig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Als u op de Gezondheidsverklaring invult dat u reuma heeft, gaat het CBR onderzoeken of u hiermee veilig kunt rijden. 

Ik heb al een rijbewijs en mijn reuma klachten worden erger

Als u al een geldig rijbewijs heeft en de reuma klachten ineens erger worden, kunt u het beste meteen uw arts raadplegen. Hij/zij adviseert u waarschijnlijk om een Gezondheidsverklaring in te vullen, zodat het CBR een onderzoek kan starten naar uw rijgeschiktheid.

Uitslag CBR

Na het rijvaardigheidsonderzoek neemt het CBR een besluit over uw rijgeschiktheid. Dit zijn de mogelijke uitslagen:

  • U bent rijgeschikt: de reuma heeft nauwelijks tot geen invloed op uw rijvaardigheid.  U krijgt een rijbewijs met een geldigheidsduur van 5 jaar. Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw gekeurd worden.
  • U bent niet rijgeschikt: door de gevolgen van reuma kunt u niet meer veilig rijden. Als u nog geen rijbewijs heeft, mag u deze ook niet aanvragen. Als u al wel een rijbewijs heeft, wordt deze ongeldig verklaard. 
  • U bent rijgeschikt voor een bepaalde tijd: u kunt veilig autorijden, maar het CBR wil wel regelmatig controleren of u nog steeds rijgeschikt bent. Daarom krijgt u een rijbewijs met een geldigheidsduur van 3 jaar of 1 jaar. Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw gekeurd worden. 
  • U bent rijgeschikt onder voorwaarden: u kunt veilig autorijden, mits u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Bijvoorbeeld dat u aanpassingen aan uw auto doet of dat u bepaalde medicijnen neemt die uw symptomen verminderen. Het CBR vertelt u aan welke voorwaarden u precies moet voldoen. 

Bent u ongeschikt verklaard? Lees wat u kan doen in ons blog: Wat te doen als u niet slaagt voor een rijbewijskeuring? 

Auteur informatie
Esther Reitsema
Communicatiespecialist
Dit artikel is gepubliceerd op 4 december 2024 en is het laatst aangepast op 8 november 2024.