Dementie en rijbewijs

Esther Reitsema / Laatste update: 12/07/2024

Dementie kan invloed hebben op uw rijgedrag. Het is soms onveilig om te blijven autorijden wanneer u dement bent. Er bestaan daarom wetten en regels rondom dementie en rijbewijs. We vertellen u alles wat u hierover moet weten.

Inhoud

  • Dementie en autorijden
  • Beginnende dementie en rijbewijs
  • Dementie melden bij het CBR
    • Beoordeling CBR
    • Resultaat CBR
      • U bent rijgeschikt
      • U bent niet rijgeschikt
  • Overige medische keuringen
  • Veelgestelde vragen
    • Wat zijn de CBR rijtest dementie kosten? 
    • Wanneer rijbewijs ingevorderd dementie?
    • Kan ik met dementie rijbewijs verlengen?

Dementie en autorijden

Dementie en autorijden kan samengaan, maar soms is het niet verstandig. Zelfstandig kunnen autorijden geeft veel mensen een gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid. Het moet alleen wel veilig gebeuren. Bestuurders moeten daarom bijvoorbeeld beschikken over een goede coördinatie, een probleemoplossend vermogen en een snel reactievermogen. Deze vaardigheden gaan langzaam achteruit wanneer mensen ouder worden. Bij dementerende mensen gaat het nog sneller achteruit. Het kan daarom gevaarlijk zijn als mensen met dementie nog achter het stuur kruipen. 

Beginnende dementie en rijbewijs

Het CBR hanteert ook regels wat betreft beginnende dementie en rijbewijs. Lijdt u aan beginnende dementie? Dan twijfelt u zelf misschien of het nog verstandig is om te blijven autorijden. U merkt bijvoorbeeld dat u minder snel reageert op verkeerssituaties of dat u vaker de route niet meer weet. Het CBR adviseert in dat geval om een afspraak te maken met uw arts. Hij of zij kent de regels rondom dementie en rijbewijs en kan u aan de hand daarvan een advies geven. 

Dementie melden bij het CBR

Bent u dementerend en wilt u blijven autorijden? Dan kunt u uw dementie melden bij het CBR. Hiervoor vult u een Gezondheidsverklaring in. Dat werkt zo:

  1. Ga naar Mijn CBR en log hier in met DigiD.
  2. Ga naar Gezondheidsverklaring(en) Rijbewijs. Vul de vragen in, betaal met iDeal en verzend de Gezondheidsverklaring. 
  3. Binnen 4 weken ontvangt u een reactie van het CBR.  

Beoordeling CBR

Na het controleren van uw Gezondheidsverklaring nodigt het CBR u uit voor een gesprek met een arts. De arts voert een medische keuring uit waarbij hij of zij u verschillende vragen stelt om erachter te komen hoe ernstig uw dementie is. Dit drukt hij of zij uit met de zogenaamde CDR-score (Clinical Dementia Rating). Deze score kan tussen de 0 en 3 liggen. Hoe hoger de score, hoe ernstiger de dementie.

CDR-scoreStadium van dementie
0Geen dementie
0,5Milde geheugenproblemen, maar geen dementie
1Lichte, beginnende dementie
2Matige dementie
3Ernstige dementie

Resultaat CBR

Het onderzoek van het CBR naar uw dementie kan 2 resultaten opleveren: u bent rijgeschikt of u bent niet rijgeschikt

U bent rijgeschikt

U wordt rijgeschikt verklaard wanneer:

  • Uw CDR-score 0,5 of 1 is, wat betekent dat u lichte of zeer lichte dementie heeft. 
  • Uit het medisch onderzoek en de rijtest blijkt dat u nog veilig kunt rijden. 

Met lichte of zeer lichte dementie krijgt u alleen het rijbewijs binnen groep 1. Daaronder vallen de volgende voertuigen en rijbewijzen:

  • Motor (A)
  • Auto (B)
  • Tractor (T)

Het rijbewijs dat u krijgt geldt enkel voor privégebruik. U mag dus niet beroepsmatig autorijden met het rijbewijs. Ook mag u geen vrachtauto (C) en bus (D) besturen. 

De meeste mensen met de u bent rijgeschikt-uitslag krijgen een rijbewijs voor 1 jaar. Dit stelt het CBR in staat om na een jaar opnieuw te beoordelen of u nog veilig de weg op kunt. In enkele situaties geeft het CBR mensen met dementie een rijbewijs voor 3 jaar. Een derde mogelijkheid is dat u rijgeschikt wordt verklaard onder voorwaarden. Dit betekent dat u wel mag rijden, maar alleen onder de voorwaarde dat u een aantal aanpassingen aan uw auto doet. Het CBR vertelt u in dit geval welke aanpassingen dat zijn. 

U bent niet rijgeschikt

U wordt niet rijgeschikt verklaard wanneer u een CDR-score van 2 of hoger heeft. De wet bepaalt dat u dan niet meer in staat bent om veilig te rijden. In dit geval wordt uw rijbewijs per direct ongeldig verklaard. U kunt ook geen nieuw rijbewijs aanvragen. 

Overige medische keuringen

Een medische keuring is nodig wanneer uw medische situatie is veranderd, bijvoorbeeld omdat u dement bent geworden. Maar ook in de volgende situaties moet u medisch gekeurd worden:

Bij Rijbewijskeuring Officeel kunt u altijd snel terecht op een locatie bij u in de buurt. 

Veelgestelde vragen

Wat zijn de CBR rijtest dementie kosten? 

Er zijn geen CBR rijtest dementie kosten. De rijtest van het CBR is gratis. De Gezondheidsverklaring en het medisch onderzoek naar uw dementie kosten wel geld. Deze kosten kunnen oplopen tot 300 euro.

Wanneer rijbewijs ingevorderd dementie?

Uw rijbewijs wordt ingevorderd wanneer u een CDR-score van 2 of hoger heeft. Dit betekent dat uw dementie zo ernstig is dat u niet meer veilig kunt autorijden. 

Kan ik met dementie rijbewijs verlengen?

Met dementie uw rijbewijs verlengen kan in sommige gevallen. Wanneer u uw rijbewijs gaat verlengen, vult u een Gezondheidsverklaring in waarin u aangeeft dat u dementie heeft. Vervolgens bepaalt het CBR aan de hand van een medische keuring of u nog rijgeschikt bent. Als u rijgeschikt wordt verklaard, kunt u uw rijbewijs verlengen.

Wanneer keuren voor het rijbewijs

Het verkrijgen en behouden van een rijbewijs is onderhevig aan bepaalde regels en procedures. Een belangrijk aspect van dit proces is medische keuring. Deze keuringen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat bestuurders fysiek en mentaal in staat zijn om veilig aan het verkeer deel te nemen. Hieronder volgt een overzicht van wanneer keuren voor het rijbewijs vereist is volgens de Nederlandse wetgeving.

Categorieën van het rijbewijs en bijbehorende keuringen

Het rijbewijs kent verschillende categorieën, zoals A (motor), B (personenauto), BE (personenauto met aanhanger), C (vrachtwagen),D (bus) en E (aanhangwagen). Elk van deze categorieën vereist een specifieke keuring, waarbij de gezondheid en geschiktheid van de bestuurder worden beoordeeld.

Personenauto (categorie B), auto met aanhanger (categorie BE) en motor (categorie A)

Voor het behalen van het rijbewijs in de categorieën B (personenauto) BE (auto met aanhanger) en A (motor) geldt doorgaans geen verplichte medische keuring. Echter, bij bepaalde medische aandoeningen of bij het bereiken van een bepaalde leeftijd kan het CBR een keuring vereisen. Bijvoorbeeld:

  • Leeftijd: Vanaf 75 jaar is een medische keuring verplicht bij het verlengen van het rijbewijs. Deze groep bestuurders moet zich medisch laten keuren om te bepalen of ze nog steeds voldoen aan de vereisten voor veilig rijden. De keuring omvat onder andere een beoordeling van de lichamelijke en geestelijke gezondheid, gezichtsvermogen en rijvaardigheid. Deze rijbewijs keuring 75 jaar  moet vervolgens elke vijf jaar herhaald worden. Lees ook meer over een keuring rijbewijs voor 80 jaar.
  • Medische aandoeningen: Bestuurders met bepaalde medische aandoeningen, zoals epilepsie, diabetes of ernstige hart- en vaatziekten, kunnen worden gevraagd om een medische keuring te overleggen.

Vrachtwagen (categorie C), bus (categorie D) en aanhangwagen (categorie E)

Voor het aanvragen van het rijbewijs in de categorieën C (vrachtwagen) D (bus) en E (Aanhangwagen) is altijd een medische keuring vereist. Deze keuringen worden uitgevoerd door een gecertificeerde keuringsarts, volgens de richtlijnen van het CBR. De rijbewijs keuring groot (C/D/E)  is gericht op het beoordelen van de fysieke en mentale geschiktheid van de aanvrager om een voertuig te besturen. Het doel is ervoor te zorgen dat de bestuurder geen risico vormt voor zichzelf of anderen in het verkeer.

Periodieke keuringen

Naast de keuring bij de aanvraag van een rijbewijs, zijn er ook periodieke keuringen vereist voor bepaalde groepen bestuurders. Dit geldt met name voor bestuurders van beroepsmatig vervoer, zoals vrachtwagen- en buschauffeurs. Deze keuringen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat deze bestuurders gedurende hun carrière fysiek en mentaal geschikt blijven om veilig te rijden. De frequentie van deze keuringen hangt af van verschillende factoren, waaronder leeftijd en gezondheidstoestand.

Veranderingen in gezondheidssituatie

Naast de initiële keuringen kunnen veranderingen in de gezondheidssituatie van een bestuurder ook leiden tot verplichte keuringen. Het is de verantwoordelijkheid van de bestuurder om dergelijke wijzigingen te melden aan het CBR. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van een nieuwe medische aandoening of het ondergaan van een operatie die invloed kan hebben op de rijvaardigheid.

Verantwoordelijkheden van de bestuurder

Het is belangrijk voor bestuurders om zich bewust te zijn van hun verantwoordelijkheden met betrekking tot medische keuringen voor het rijbewijs. Dit omvat:

  • Het tijdig melden van wijzigingen in de gezondheidssituatie aan het CBR.
  • Het ondergaan van verplichte medische keuringen op de voorgeschreven momenten.
  • Het meewerken aan de keuring en het verstrekken van alle benodigde informatie aan de keuringsarts.

Rijbewijskeuringen zijn een essentieel onderdeel van het proces van het verkrijgen en behouden van een rijbewijs. Ze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat bestuurders fysiek en mentaal geschikt zijn om veilig aan het verkeer deel te nemen. Of het nu gaat om de aanvraag van een nieuw rijbewijs, periodieke keuringen voor beroepsmatige bestuurders, verlenging na het bereiken van de leeftijd van 75 jaar, of bijzondere situaties, het naleven van de regels met betrekking tot rijbewijskeuringen is van vitaal belang voor de verkeersveiligheid en de bescherming van alle weggebruikers. Meer informatie vind u op Rijbewijs keuring officieel.